Zasada swobody umów

Zgodnie z art. 353¹ k.c. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Powyższe oznacza, że Strony zawierające Umowę mają prawo do konstrukcji stosunku prawnego według swego uznania, jednakże z takim ograniczeniem, by konstrukcja ta nie sprzeciwiała się właściwości stosunku prawnego, ustawie i była zgodna z zasadami współżycia społecznego.

A co to oznacza w praktyce?

W praktyce oznacza to, że Strony mają swobodę co do: woli zawarcia umowy, wyboru z kim zawierają umowę oraz mają wpływ na treść zawieranej umowy, a także formę jej zawarcia.

Zasada swobody umów nie ma jednak charakteru absolutnego, bowiem art. 353¹ k.c. wprowadza następujące ograniczenia:

• Ustawę;
• Właściwość (natura) stosunku prawnego;
• Zasady współżycia społecznego.

Strony kształtujące stosunek umowny mogą zatem:

(1) przyjąć bez modyfikacji uregulowany już typ umowy,

(2) zawrzeć umowę nazwaną wraz z wprowadzeniem do niej modyfikacji (mogą też skorzystać i połączyć cechy kilku umów nazwanych tworząc tym samym tzw. umowę mieszaną

(3)  skonstruować umowę nienazwaną wg. własnych założeń i uznania – w tym miejscu trzeba jednak zwrócić szczególną uwagę na ograniczenia, tj. zweryfikować, czy treść lub cel nie sprzeciwiają się ustawie, właściwości (naturze) stosunku prawnego oraz zasadom współżycia społecznego.

Jak słusznie zauważył SN w wyroku z dnia 6 listopada 2002 r. (I CKN 1144/00) „ W ramach art. 353¹  k.c. strony mają do wyboru trzy możliwości: przyjęcie bez jakichkolwiek modyfikacji określonego typu umowy uregulowanej normatywnie, zawarcie umowy nazwanej z jednoczesnym wprowadzeniem do niej pewnych odmienności, w tym również połączenie cech kilku umów nazwanych (tzw. umowy mieszane) lub zawarcie umowy nienazwanej, której treść ukształtują według swego uznania (oczywiście z zachowaniem ograniczeń wynikających z art. 353¹ k.c.).

 

W przypadku pytań lub wątpliwości pozostajemy do Państwa dyspozycji pod numerem telefonu 532 878 654 lub prosimy o przesłanie wiadomości email na adres biuro@prk-adwokat.pl, a także do zapoznania się z ofertą naszej Kancelarii https://www.prk-adwokat.pl/prawo-cywilne/ 

 

 

źródła: Wyrok SN z 6.11.2002 r., I CKN 1144/00, LEX nr 74505, Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.).

 autor: Zuzanna Pierścińska, apl. adw.